Nikolai Medtner

(English below)

Inspiratie komt daar waar het denken doordrenkt is van emotie en de emotie doordrenkt is van gevoel – Nikolai Medtner

Medtner – een ware ridder zonder angst en zonder verwijten – Issay Dobrowen

Nikolai Medtner (1880 – 1951)

was een Russische componist en pianist met zeer unieke en eigen compositietaal. Zijn goede vriend en zielsverwant  Sergei Rachmaninoff noemde hem ‘de grootste levende componist van zijn tijd’. En niet voor niets. Medtner zoekt in alles een uitdaging, onderzoekt de materie, beeldhouwt met klank en weet zo een compleet nieuwe, bijzondere en eigenzinnige werelden te scheppen .

Zijn muziek is echter vaak gecompliceerd voor de uitvoerder. Zelf een virtuoos pianist, is zijn muziek in eerste instantie vanuit de piano gedacht en bedacht. Om tot heel melodieuze lijnen en organische structuren te komen, gebruikt Medtner vaak doorwrochte technieken. Technisch moeilijk realiseerbaar, maar als het lukt blijkt het voor het luisterend oor zeer toegankelijk te zijn.

Behalve een geweldige pianist was Medtner een uitzonderlijke muzikale denker. Zijn persoonlijkheid was volledig gescheiden van het dagelijks leven, maar de diepte en kracht van zijn intellect, volledig verzonken in muziek, filosofie en de geschiedenis van de cultuur, werd diep gerespecteerd door zijn tijdgenoten. Later werd hij in Rusland erkend als een extreem invloedrijke, bijna ‘cult’ figuur voor een hele generatie van de Russische intellectuele elite. 

Er is dus iets paradoxaals in het feit dat hij de laatste dertig jaar van zijn leven, toen hij in het Westen woonde, praktisch onbekend bleef voor het grote publiek en het grootste deel van zijn leven in extreme armoede verkeerde.
Zijn muziek is het onderwerp van een soortgelijke paradox.

Zijn emotionele palet is ongekend weids. Veel van zijn muziek voldoet aan het Russische patent op neerslachtigheid, maar er zijn weinig kunstenaars die daar tegenover zo goed gelukzaligheid kunnen verklanken als Medtner. Hij geloofde in de autonomie van muziek als een eeuwige waarheid in afwachting van haar ontdekking. De rol van een componist was dus die van een doorgeefluik, het vat waardoor dergelijke waarheid voorbijging, niet de bedenker ervan. Voor zover de inspiratie bestaat, betekende dit de staat van ontvankelijkheid, het intermitterende vermogen om een medium te worden voor iets dat oneindig veel groter is dan het zelf. Tegelijkertijd geloofde hij in geduldige en eerlijke arbeid, een devotie waarin hij, als sterveling over een vermogen zou beschikken om een hemels ‘lied’ te verklanken. Hij trooste zichzelf met een perceptie van een compositie als oefening, niet als eindresultaat.

Een groot deel van zijn oeuvre bestaat uit liederen. Hierin komt ongelooflijk veel bijeen. Uiteraard de grote pianistische rijkdom die deze werken uitdagend maken samen met de poëzie uit de 19de eeuw van de grote Russen (Poesjkin, Tjoettsjev, Fet, Lermontov) en ook van de grote Duitsers (Goethe, Nietzsche en von Eichendorff).

De voorouders van Medtner zijn waarschijnlijk in de achttiende eeuw uit Duitsland weggegaan en hij is in Moskou geboren. Het begin van de artistieke activiteit van Medtner kwam op een moment dat velen beschouwen als een van de hoogtepunten in de geschiedenis van de Russische cultuur- de Zilveren Eeuw of de Russische Renaissance. Rond de eeuwwisseling floreerden de kunsten, muziek en filosofie in Rusland; de revolutie van 1917 bracht deze unieke periode tot een einde. Net als Skrjabin en Rachmaninoff openbaarde Medtner de brute zenuw van deze gedenkwaardige tijd: zijn tijdgenoten merkten het ‘psychologisch intense, demonische’ karakter van zijn muziek op.

In 1936 vestigde hij zich in Londen, waar hij een rustig bestaan leidde en zich onderwierp aan een strenge dagelijkse discipline van studeren, lesgeven en componeren. Het zag er naar uit dat hij in vergetelheid zou sterven, maar in 1946 overkwam hem iets geweldigs. Een rijke bewonderaar, Zijne Hoogheid Jayachamaraja Wodeyar Bahadur richtte een Medtner Society op, die hem in staat stelde zijn complete werk op te nemen. Helaas heeft Medtner het project niet kunnen afmaken, maar zijn opnamen vormen nog steeds een ijkpunt voor latere vertolkers.

Lees meer over Nikolai Medtner

Tekening van Josuë Bergervoet

“Inspiration comes where thought is saturated in emotion, and emotion is imbued with sense.” – Nikolai Medtner
“Medtner – a true knight without fear and without reproach” – Issay Dobrowen

Nikolai Medtner (1880 – 1951)

was a Russian composer and pianist who had a very unique and very individual musical dialect. His close friend Sergei Rachmaninoff called him, “the best living composer of his time.” And not without reason. Medtner always searches for a challenge, dissects the matter, sculpts with sound, and knows how to create a complete new, special, and idiosyncratic world.
His music is, however, often complicated for the performer. Himself a virtuoso pianist, his music is thought of and conceived first and foremost from the piano. To come to very melodic lines and an organic structure, Medtner often used an elaborated technique; technique not too easily attainable. Yet if it works, it proves, for the listening ear, to be highly accessible.
Aside from being a excellent pianist, Medtner was an exceptional musical thinker. His individuality entirely separate from everyday life yet the deepness and strength of his intellect, completely submerged in music, philosophy, and the history of culture, became deeply respected by his contemporaries. Later, in Russia, he became recognized as an extremely influential, almost ‘cult’ figure for a whole generation of Russian intellectual elite.
It is therefore that there seems to be something paradoxical in the fact that he, for the last thirty years of his life during which he was living in the West, remained practically unknown to the public and for the largest part was found in extreme poverty. His music itself is the subject of the same sort of paradox. His emotional pallet is astoundingly vast. A large amount of his music falls under the Russian patent of depression but there are very few artists who, in the face of such hopelessness, can resonate so much bliss as Medtner. He believed in the autonomy of music as an eternal truth in
anticipation of discovery. The role of a composer thus that of a conduit, a vessel in which such truth passes through, not something necessarily that of the inventor himself. For this means, insofar as the inspiration exists, a state of susceptibility, the intermittent ability to become a medium for something infinitely larger than itself. At the same time, he believed in patient and honest work, a devotion where he had, as a mortal, the ability to sound a heavenly ‘song.’ He comforted himself with a perception of a composition as practice, not as an final result.
A large part of his oeuvre consists of songs. Here, comes a lot together: the immense pianistic wealth that make these works challenging, the poetry from the 19th century of the great Russians (Pushkin, Tyutchev, Fet, Lermontov) and also from the great Germans (Goethe, Nietzsche, and Eichendorff). The forefathers of Medtner most likely moved from Germany in the eighteenth century. He is thus born in Moscow. The start of Medtner’s artistic activity came during a period of high regard as one of the summits in the history of the Russian culture – the Silver Age of the Russian Renaissance. Art, music, and philosophy flourished around the turn of the century in Russia; the revolution of 1917 bringing this unique period to an end. Just as Scriabin and Rachmaninoff, Medtner revealed the dark sentiments of this historical time: his contemporaries observed and took note of the ‘psychological, intense, demonic’ character of his work. In 1936 he settled himself in London, where he led a calm life and subjected himself to a strict daily discipline of studying, teaching, and composing. Already an old man, it seemed as though Medtner would die oblivious, but in 1946 something extraordinary overcame him. A rich admirer, His Highness Jayachamaraja Wodeyar Bahadur, established a Medtner Society, giving him the opportunity to record his complete works. Unfortunately Medtner was not able to finish the project, but still today his recordings form an important benchmark for later interpreters.

Read more about Nikolai Medtner

Drawing by Josuë Bergervoet